Certanor

Compliancy blog voor ondernemers

XBRL versus iXBRL: wat is het verschil?

Written by

certanor

in

Waarom je het móét weten vóór je volgende jaarverslag

Er is de laatste jaren een digitale snelweg ontstaan voor financiële én duurzaamheidsrapportage. Wie een jaarverslag of CSRD-rapport inlevert, hoort plots overal termen als XBRL, inline XBRL (iXBRL) en ESEF.

Maar wat betekenen die afkortingen precies – en vooral: waarin verschilt iXBRL van het “gewone” XBRL-bestand waarmee accountants al jaren werken? In een kleine tien minuten lees je het hele verhaal, compleet met mini-voorbeelden uit de praktijk.

1. XBRL in een notendop

XBRL – voluit eXtensible Business Reporting Language – is een open, op XML gebaseerde standaard uit 1998 waarmee je elke regel in een jaarrekening van een unieke tag voorziet.

Die tags zorgen ervoor dat software de cijfers razendsnel kan verzamelen, vergelijken en doorrekenen. Regulators adopteerden het model wereldwijd: bij de SEC werd XBRL al in 2009 verplicht als apart data-exhibit bij Form 10-K’s en 10-Q’s; het werd in 2023 volledig vervangen door de inline-variant (zie § 4) .

Een klassiek XBRL-bestand is een machine-leesbare XML-file; voor mensen oogt het vooral als ondoorgrondelijke code.

<xbrli:xbrl ...>
  <xbrli:context id="FY2024">...</xbrli:context>
  <ifrs:ProfitLoss contextRef="FY2024"
                   unitRef="EUR"
                   decimals="0">48123000</ifrs:ProfitLoss>
</xbrli:xbrl>

2. De beperking van ‘plain’ XBRL

Die pure XML-instantie is geweldig voor data-analisten, maar níet om snel door te bladeren of te publiceren op een corporate website. Je had dus altijd twee versies nodig: een “mens-pdf” en een “machine-xml”. Dubbel werk, dubbele kans op fouten.

3. iXBRL: tags in je webpagina

Inline XBRL (iXBRL) lost dat op door de tags in een gewone HTML- of XHTML-pagina te embedden. Daardoor wordt één enkel bestand zowel leesbaar in elke browser als doorzoekbaar door algoritmen. De Europese toezichthouder ESMA heeft precies om die reden iXBRL tot standaardformat gebombardeerd voor de European Single Electronic Format (ESEF); alle beursfondsen in de EU rapporteren sinds boekjaar 2020 op die manier .

<p>
  Nettowinst boekjaar 2024:
  <ix:nonFraction name="ifrs-full:ProfitLoss"
                  contextRef="FY2024"
                  unitRef="u:EUR"
                  decimals="0">48 123 000</ix:nonFraction>
</p>

Voor het oog staat er één zin; voor software is het exact dezelfde tag als in het XML-voorbeeld hierboven.

4. XBRL vs iXBRL – de kernverschillen

  • Bestandsvorm – XBRL is een los XML-document; iXBRL is een XHTML-pagina met ingebedde tags. Daardoor hoef je nog maar één bestand te maken en in te dienen .
  • Leesbaarheid – XBRL vergt speciale software, iXBRL opent in elke browser.
  • Minder frictie bij filing – iXBRL wordt in steeds meer rechtsgebieden verplicht: het Verenigd Koninkrijk vroeg er al in 2011 om voor alle aangiften bij HMRC ; de VS stapte in 2019 gefaseerd over; de EU heeft het sinds 2020 als norm voor alle ESEF-jaarverslagen .

5. Waarom kiezen toezichthouders massaal voor iXBRL?

  • Transparantie – beleggers en journalisten lezen het verslag meteen in hun browser, maar kunnen dezelfde file ook rechtstreeks in hun analyse-tool laden.
  • Efficiëntie – geen dubbele conversies meer; minder hand-copy-paste, minder fouten.
  • Snellere data-distributie – omdat de machine-laag al in het bronbestand zit, kan de Officially Appointed Mechanism (bijv. FSMA-STORI) of de SEC-database de cijfers onmiddellijk via API’s uitrollen.

6. Hoe begin je er zelf aan?

  1. Download de juiste taxonomie (IFRS of ESRS) en laad die in je tagging-software.
  2. Maak één XHTML-document; plaats de XBRL-tags inline.
  3. Valideer met een tool als Arelle – de ESEF-handleiding bevat alle must- en should-regels .
  4. Dien in via je nationale portaal (bijv. eCorporate → STORI in België) of EDGAR in de VS, afhankelijk van je noteringsplaats.

7. De toekomst: CSRD & ESRS

Voor duurzaamheidsrapportage geldt exact dezelfde filosofie: de ESRS XBRL-taxonomie wordt simpelweg boven op de IFRS-laag gestapeld en meegepakt in dezelfde inline-container. Wie zijn ESEF-proces op orde heeft, hoeft dus géén nieuw formaat te leren – alleen extra tags te mappen.

Dus?

XBRL was de eerste grote stap naar gestandaardiseerde, machine-leesbare rapportage. iXBRL gaat een niveau verder door mens én machine tegelijk te bedienen in één en hetzelfde document. Regulators houden van die efficiëntie – en daarom zien we wereldwijd een snelle verschuiving van “plain” XBRL naar inline-XBRL.

Zorg dus dat je tooling XHTML-bestanden met inline-tags kan genereren; dan ben je future-proof voor zowel financiële als ESG-rapportage.

Meer weten? In onze aparte blogs lees je “ESEF in 10 minuten” en een stap-voor-stap-gids voor CSRD & ESRS-compliance.

More posts